خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی یکی از مشکلات رایج بعد از این جراحی است. شدت این عارضه و ماندگاری آن در افراد مختلف متفاوت بوده و تحت تاثیر فاکتورهای مختلف قرار دارد. خشکی چشم بعد از جراحی پلک در بیشتر افراد یک عارضه کوتاه مدت بوده و بعد از مدتی بهبود می‌یابد؛ اما ممکن است ماندگاری آن در گروهی از افراد مدت بیشتری طول بکشد و سبب بروز مشکلات جدی برای آنها گردد. آگاهی از عوامل زمینه ساز این عارضه و روش پیشگیری و کنترل آن نقش موثری در بهبود شرایط افراد خواهد داشت.
خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی چیست؟
خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی یک بیماری چند عاملی بوده و ممکن است در اثر انواع مداخلات ایاتروژنیک و به طور خاص جراحی پلک بروز یابد. اثرات ایاتروژنیک (iatrogenic effects) به گروهی از مشکلات اشاره دارد که در اثر دارو و یا اثرات جراحی به وجود می‌آیند. خشکی چشم زمانی بروز می‌کند که اشک به مقدار کافی سطح چشم را پوشش ندهد و یا به سرعت تبخیر گردد. علایم بالینی خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی مشابه بیماران مبتلا به خشکی چشم عمومی است. این عارضه می‌تواند سبب بروز سوزش، درد، قرمزی و ناراحتی در سطح چشم گشته و بر کیفیت زندگی افراد تاثیر گذار باشد.
چرا این مشکل بعد از بلفاروپلاستی شایع است؟
بر اساس مطالعات انجام شده میزان شیوع خشکی چشم پس از جراحی بلفاروپلاستی در بیش از یک چهارم افرادی که تحت این عمل قرار گرفته‌اند گزارش شده است. تغییرات اعمال شده حین بلفاروپلاستی که شامل حذف پوست و بافت اضافی پلک‌ها و سفت شدن همزمان عضلات زیرین اطراف چشم است در بروز این عارضه نقش دارد. شدت خشکی چشم در افراد مختلف متفاوت بوده و در بیشتر موارد با گذشت زمان و طی شدن دوره نقاهت بعد از جراحی پلک، بهبودی به دست می‌آید. تداوم این مشکل نیازمند پیگیری درمانی بوده و باید با پزشک مشورت نمایید.
بهترین جراح بلفاروپلاستی در مشهد + رضایتمندی مراجعین
دلایل ایجاد خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی
خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی تحت تاثیر فاکتورهای مختلف قرار دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
تغییر در پلک‌ها و عملکرد آنها
تولید اشک طبیعی به سه فاکتور وابسته است: تولید اشک از غده اشکی و غدد جانبی، پلک زدن و توزیع اشک و پمپاژ اشک درون سیستم تخلیه اشک. بلفاروپلاستی با تغییرات ایجاد شده در ساختار پلک‌ها، می‌تواند عملکرد آنها را تحت تاثیر قرار دهد. این امر ممکن است موقعیت پلک‌ها نسبت به قرنیه و توانایی پلک زدن را تغییر داده و با پوشش ناقص چشم هنگام پلک زدن، کاهش پلک زدن و رفلکس ناقص پلک زدن منجر به خشکی چشم گردد.
کاهش تولید اشک یا تبخیر سریعتر
تغییرات اعمال شده حین بلفاروپلاستی می‌تواند غدد ترشح اشک را تحت تاثیر قرار داده و منجر به کاهش تولید اشک گردد. کاهش تولید چربی از غدد میبومین از دیگر پیامدهای جراحی زیبایی پلک است. این امر سبب تغییر در ترکیبات اصلی اشک که شامل آب و مخاط و چربی است می‌گردد. کاهش تولید چربی می‌تواند سبب افزایش تبخیر اشک و کاهش توزیع مکانیکی آن گردد و در نتیجه خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی را در پی خواهد داشت.
تاثیر تورم و التهاب پس از عمل
تورم و التهاب پلک‌های طی روزهای اولیه بعد از جراحی، از جمله عوارض جراحی زیبایی پلک است. تورم و التهاب پلک‌ها از دیگر علل بروز اختلال در عملکرد طبیعی آنها و بروز خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی است. پلک‌های متورم ممکن است به طور کامل بسته نشوند یا توانایی پلک زدن کاهش یابد.
همه چیز درباره درد بعد از بلفاروپلاستی و نحوه تسکین آن
علائم خشکی چشم پس از بلفاروپلاستی
تظاهرات بالینی خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی همانند افراد مبتلا به خشکی چشم عمومی گزارش شده است. از رایج‌ترین علائم مشاهده شده در این افراد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس سوزش و خارش
احساس سوزش و خارش در چشم‌ها از علائم رایج در افراد مبتلا به خشکی چشم است.
حساسیت به نور
از دیگر علائم خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی، فتوفوبیا یا حساسیت به نور است. قرار گرفتن در برابر نور می‌تواند سبب تحریک و ناراحتی چشم در این افراد گردد.
تاری دید و خستگی چشم
از دیگر اثرات و نشانه‌های خشکی چشم در افرادی که تحت جراحی بلفاروپلاستی قرار گرفته‌اند، تاری دید و خسته شدن چشم‌ها است. این عارضه شایع، اغلب بعد از چند هفته بهبود یافته و برطرف می‌گردد.
عوامل موثر در شدت خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی
شدت خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی در همه افراد یکسان نبوده و تحت تاثیر پارامترهای مختلفی قرار دارد.
سن بیمار
سن بیمار یکی از عوامل مهم در شدت خشکی چشم بعد از جراحی زیبایی پلک است. با افزایش سن توانایی تولید اشک کاهش می‌یابد. در نتیجه عوارض خشکی چشم بعد از جراحی بلفاروپلاستی با افزایش سن تشدید می‌گردد.
وضعیت سلامت عمومی و مشکلات چشمی قبلی
سابقه پزشکی فرد و شرایط سلامت عمومی از دیگر فاکتورهای تاثیر گذار بر شدت خشکی چشم بعد از جراحی پلک است. برخی ریسک فاکتورها مانند ابتلا به بیماریهای خود ایمنی مانند سندرم شوگرن، آرتریت روماتوئید، روزاسه، هموکروماتوز از دیگر علل تشدید خشکی چشم هستند. علاوه بر این افرادی که قبل از جراحی سابقه خشکی چشم داشته‌اند، نیز ممکن است به دلیل حساسیت بیشتر چشم‌ها علایم بیشتری از خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی را تجربه کنند.
تکنیک جراحی و میزان تغییرات انجام شده
تکنیک و روش جراحی بلفاروپلاستی و نوع تغییرات اعمال شده نیز بر شدت خشکی چشم بعد از جراحی بسیار موثر است. در تکنیک جراحی همزمان پلک بالا و پایین که با تغییرات گسترده‌تری همراه است، شیوع و شدت خشکی چشم بیشتر است. در مطالعات انجام گرفته مشخص گردید درصد خشکی چشم در جراحی پلک پایین بیشتر از جراحی پلک بالا است.
چگونه خشکی چشم پس از بلفاروپلاستی درمان میشود؟
راهکارهای درمانی مختلفی جهت کنترل علائم خشکی چشم و بهبود سریعتر آن وجود دارد.
استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی
استفاده از قطره اشک مصنوعی در طول روز و در صورت نیاز طی شب، به مرطوب نگه داشتن چشم‌ها کمک می‌کند.
کرم‌ها و ژل‌های مرطوب کننده
کرم‌ها و ژل‌های مرطوب کننده از دیگر محصولات درمانی است که در رفع علایم خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی موثر است.
استفاده از دستگاه‌های بخور برای افزایش رطوبت محیط
از دیگر راهکارهای کنترل علایم خشکی چشم، افزایش رطوبت محیط زندگی با کمک دستگاه‌های بخور است.
مراقبت‌های خانگی برای کاهش خشکی چشم
مراقبت‌های خانگی مانند استفاده از کمپرس سرد بعد از بلفاروپلاستی، بالا نگه داشتن سر هنگام خوابیدن و استراحت کافی طی روزهای اولیه بعد از جراحی، نقش مهمی در بهبود علائم خشکی چشم دارند. شرح کامل مراقبت های بعد از بلفاروپلاستی توسط جراح به بیمار داده میشود.
اجتناب از قرار گرفتن در معرض باد و یا هوای خشک
هوای خشک و باد تشدید کننده خشکی چشم است و باید از آن اجتناب گردد.
استفاده از عینک محافظ
عینک‌های محافظ از چشمان در برابر عوامل محیطی محافظت کرده و در بهبود خشکی چشم مفید است.
نوشیدن آب کافی و مصرف غذاهای حاوی امگا-3
با نوشیدن آب و مایعات کافی بدن خود را هیدراته نگه دارید و غذاهای حاوی امگا-3 را در رژیم غذایی خود قرار دهید. امگا-3 در بهبود عملکرد غدد میبومین موثر است.
آیا خشکی چشم پس از بلفاروپلاستی دائمی است؟
خشکی چشم از عوارض کوتاه مدت جراحی پلک است و بعد از چند هفته بهبود خواهد یافت. در موارد نادر ممکن است این علایم ماندگار شود و نیازمند پیگیری درمانی باشد.
عوامل موثر بر طولانی‌تر شدن خشکی چشم
عدم رعایت دقیق نکات مراقبتی بعد از بلفاروپلاستی مانند مصرف نکردن داروهای تجویزی، رژیم غذایی نامناسب، عدم مصرف آب کافی، قرار گرفتن در معرض دود سیگار، باد و هوای خشک و شرایط جسمی و سوابق پزشکی فرد می‌تواند طولانی شدن خشکی چشم را در پی باشد.
پیشگیری از خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی
با رعایت برخی نکات پیشگیرانه می‌توان ریسک ابتلا به خشکی چشم بعد از بلفاروپلاستی را کاهش دارد. ارزیابی بیمار قبل از عمل و انتخاب کاندیدای مناسب نقش کلیدی در این زمینه دارد.
ارزیابی دقیق بیمار قبل از عمل
ارزیابی دقیق بیمار و بررسی شرایط پزشکی او اهمیت زیادی در کاهش ریسک ابتلا به خشکی چشم دارد. افرادی که سابقه خشکی چشم مزمن داشته اند و افراد مبتلا به بیماریهای خود ایمنی برای جراحی پلک مناسب نیستند. شرایط پزشکی خاص ممکن است جراحی را پیچیده سازد و عوارض خشکی چشم را طولانی سازد.
آیا خشکی چشم بر نتایج جراحی تاثیر می‌گذارد؟
در صورت مهارت کافی پزشک جراح و ایجاد تغییرات متناسب در پلک‌ها، خشکی چشم بعد از چند هفته برطرف خواهد گردید و نتایج جراحی بلفاروپلاستی به خوبی مشخص خواهد گردید. در برخی شرایط با حذف بیش از اندازه بافت پلک، ممکن است پلک‌ها کامل بسته نشوند و منجر به کشیدگی پلک و خشکی دائمی و طولانی مدت چشم گردد. این شرایط می‌تواند نتایج جراحی را تحت تاثیر قرار دهد.